"Μόνος στο Βερολίνο" του Hans Fallada

Μόλις τελείωσα ένα βιβλίο και ήθελα να μοιραστώ μαζί σας την αίσθηση και τις εντυπώσεις που μου άφησε. Είναι το βιβλίο του Γερμανού συγγραφέα Hans Fallada (λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Rudolf Ditzen). το " Μόνος στο Βερολίνο" (εκδόσεις Πόλις, μετάφραση Αντζη Σαλαμπάση), ο οποίος έζησε όλη την χιτλερική περίοδο της χώρας του (πέθανε το 1947), χωρίς συμμετοχή στο καθεστώς-έζησε κάπου απομονωμένος σε ένα χωριό-αλλά ούτε αντιστασιακές δάφνες διεκδίκησε, απλώς κατέγραψε την εποχή.

Πλήρης καταγραφή της περιόδου το βιβλίο του,αφορμή παίρνει από ένα συγκεκριμένο περιστατικό αντίστασης 2 απλών ανθρώπων, ενός ζευγαριού. Απλός εργάτης αυτός,μονταδόρος, εργοδηγός σε εργοστάσιο που κατασκευάζει φέρετρα, απρόσιτος, χωρίς συναισθήματα, τσιγκούνης, απλησίαστος από τους άλλους και η γυναίκα του ,  νοικοκυρά, που μόλις χάνουν τον ένα γιο τους στον πόλεμο με την Γαλλία (1940), παίρνουν αυτήν την απόφαση , της αφελούς αντιστασιακής πράξης, ξέροντας ότι το αποτέλεσμα μπορεί να είναι μοιραίο γι αυτούς.

Ο Fallada ντύνει μυθιστορηματικά αυτήν την αληθινή ιστορία, που είναι ένα μικρό δείγμα χιλιάδων άλλων. Περιγράφει μια εποχή ζόφου, χαφιεδισμού, διαχωρισμών σε μέλη του κόμματος και μη, διαφθοράς...έναν εφιάλτη στον οποίον καθυποτάχτηκε ο γερμανικός λαός. Χιλιάδες περιπτώσεις εκτελέσεων -δι' ασήμαντον αφορμήν τις περισσότερες φορές,- οι ήρωες μας απλώς έγραφαν κάρτες εναντίον του καθεστώτος και τις άφηναν σε πολυσύχναστα μέρη.Μια κοινωνία στην οποία κυριαρχούν οι ανεγκέφαλοι ναζί , αποβράσματα οι περισσότεροι και ένας λαός από την άλλη φοβισμένος, που ο υπέρμετρος φόβος του τον οδηγεί σε πράξεις χαφιεδισμού, στην προσπάθεια του ο καθένας να "πείσει" για την "νομιμότητα" του και την "πίστη" του στον Φύρερ. Εκτελέσεις που έμεναν κρυφές γιατί χαρακτηρίζονταν ως άκρως απόρρητες.Ανθρωποι που έχαναν τους δικούς τους ξαφνικά και δεν μάθαιναν ποτέ τίποτα γι αυτούς ξανά.

 Είναι ότι καλύτερο, ευανάγνωστο, χωρίς να διεκδικεί λογοτεχνικές δάφνες (ως μια καταγραφή της περιόδου από έναν στενογράφο μοιάζει) έχω διαβάσει για την ναζιστική Γερμανία.. Το συστήνω κυρίως σε εκείνους που δεν έχουν το διάβασμα στις προτεραιότητες τους και "ελαφρά τη καρδία" παίρνουν αποφάσεις, που ως λαό μας προσβάλλουν βάναυσα.

Σ.Σαρακενίδης