Χθες κάπου διάβασα ότι ήταν η επέτειος της έκδοσης του "Αξιον εστί" του Θεοδωράκη. Τον Οκτώβριο του 1964. Και θυμήθηκα την δική μου ιστορία για την απόκτηση αυτού του δίσκου. Οι 130 δραχμές (το αντίτιμο του) ήταν πολλές. Είχαμε μπλέξει και σε εκείνες-τις πρώτες-πανελλαδικές εξετάσεις, με το "ακαδημαϊκό" απολυτήριο του Λουκή Ακρίτα και του Παπανούτσου. Είχαν γίνει κάτι λάθη στον σχεδιασμό και ενώ δεν έμπαιναν οι καθορισμένοι από πριν φοιτητές, δεν κατέβαινε η "βάση" για να μπουν και οι υπόλοιποι και να συμπληρωθεί ο αριθμός τους, που είχε προκαθορισθεί. Κι έτσι καμιά χιλιάδα υποψήφιοι, σε όλη την Ελλάδα, μαζεύτηκαν και βγάλαν επιτροπές...τα γνωστά. Τέλος πάντων.
Καπάκι και το "αξιον εστί" να δυσκολέψει ακόμη περισσότερο τα πράγματα. Η επιθυμία να τον ακούσω πλησίαζε τα όρια της ερωτικής.Αλλά τα χρήματα δεν υπήρχαν. Τότε στην Ξάνθη,ο ξάδελφος μου Μιχάλης Καπηλίδης είχε κατάστημα δίσκων, γνωστός μουσικός που σήμερα και τα τρία παιδιά του, αλλά και τα εγγόνια του, διαπρέπουν στον χώρο της μουσικής (φιλιά σε όλους)!
Ετυχε να βρεθώ στην Ξάνθη τότε, (επίσκεψη στην αδελφή μου) και πέρασα κανά δυο φορές από το μαγαζί του, αλλά δίσταζα να του κάνω κρούση για τον δίσκο. Την παραμονή της αναχώρησης μου για Θεσσαλονίκη ξαναπέρασα από κεί να τον αποχαιρετίσω. Μου λέει: Θα μου κάνεις μια αγγαρεία. Φυσικά, ήταν η απάντηση μου. Μου δίνει μια κιθάρα που ήθελε κάποια επιδιόρθωση, να την πάω σε ένα μαγαζί στην Θεσσαλονίκη, κάπου στην Εγνατία προς τον Βαρδάρη. Τότε πήρα θάρρος και του λέω: Ξέρεις το "αξιον εστί" του Μίκη σε στίχους Ο.Ελύτη που μόλις κυκλοφόρησε; Φυσικά το ήξερε. Το θέλεις; μου λέει. Σαν τρελός. Θα πας στον Λαμπρόπουλο (κάπου στην Μητροπόλεως) και θα πεις ότι είναι για μένα (μου δίνει και ένα σημείωμα). Θα σου το δώσουν φθηνότερα.
Ετσι και έγινε. Αφού άφησα την κιθάρα, πήγα στον Λαμπρόπουλο. Τρέμοντας κυριολεκτικά και ελπίζοντας να φθάνουν οι 80 περίπου δραχμές που είχα, έδωσα το σημείωμα σε έναν κύριο, ο οποίος "έβγαλε" τα δύσκολα γράμματα του Μιχάλη-γιατί εγώ είχα πάθει γλωσσοδέτη-και μου λέει...Ναι βέβαια..μισό λεπτό να σου τον φέρω. Το τρέμουλο συνεχίζονταν , γιατί δεν είχα ακούσει ακόμη την λυπητερή. Τον φέρνει λοιπόν,τον τυλίγει σε ένα χαρτί και μου λέει-ενώ βροντές και αστραπές αντηχούσαν μέσα στο κεφάλι μου- Για τον Μιχάλη μόνο 70 δραχμές θα μου δώσεις. Ανάσταση! Δοξαστικά! Ψαλμωδίες αγγέλων...όλα μαζί αντηχούσαν μέσα στου Λαμπρόπουλου, που είχε μετατραπεί σε καθεδρικό ναό!
Πρέπει να έκανα παγκόσμιο ρεκόρ στην απόσταση...Λαμπρόπουλος-λεωφορείο-Κρήτης (που μέναμε τότε). Μέσα στον ενθουσιασμό μου όμως ξέχασα ότι δεν είχα πικαπ. Ηλεκτρόφωνο το λέγαμε τότε. Κάπου είχα χαθεί δεν ήξερα τι μου γίνονταν. Θυμήθηκα τότε τον Γιάννη, έναν φίλο της Κυριακής (γιατί τις υπόλοιπες μέρες δούλευε στις οικοδομές-ήταν ηλεκτρολόγος) που είχε ένα τέτοιο. Αλλά μόνο την Κυριακή τον έβλεπα και καπνίζαμε κανένα τσιγάρο παρέα. (Ο Γιάννης όλη την βδομάδα δεν κάπνιζε καθόλου-την Κυριακή ένα πακέτο,"εθνος" νομίζω ήταν). Μέχρι να έλθει η Κυριακή κόντευα να κλατάρω. Είχαμε και το σχολείο, στο διάσημο Ε΄πήγαινα, που είχε τις απαιτήσεις του, αλλά σχολείο θα κοίταζα τώρα; Την Κυριακή υπέβαλα το αίτημα μου στον Γιάννη. Μου λέει φέρτον στο σπίτι να τον ακούσουμε παρέα. Ηλθαν και δυο άλλοι φίλοι μαζί. Ηταν μυσταγωγία για μένα. Κάτι πρωτόγνωρο. Η μουσική μας παιδεία στηρίζονταν στο ραδιόφωνο, στις συναυλίες της Τρίτης (συμφωνική της Βοστώνης) και την Μεγάλη εβδομάδα που παρακαλούσα να μην αναστηθεί ποτέ ο Χριστός. Η πρώτη ακρόαση ήταν κάτι ασύλληπτο. Εβλεπα όμως στα πρόσωπα των άλλων κάτι γκριμάτσες, ακουγα κάτι αναστεναγμούς ανυπομονησίας και δεν καταλάβαινα. Δεν ήταν ότι δεν τους άρεσε. Αλλά όλα αυτά τα καινούρια στοιχεία...η αφήγηση (μέγας Κατράκης), ο χορός, ο ψάλτης (ο ιερέας, καλύτερα, Μπιθικότσης) ήταν καινούρια πράγματα για όλους μας.
Εκείνο το απόγευμα τον ακούσαμε ίσα με 5 φορές. Βγήκαμε μετά να πάρουμε λίγο αέρα και ανταλλάξαμε γνώμες. Εγώ ενθουσιασμένος, οι άλλοι όχι και τόσο. Επαιζε ρόλο και το πολιτικό βλέπετε. Εγώ από τότε συμπαθούσα την αριστερά, ψιλοπήγαινα στις συγκεντρώσεις της ΕΔΑ (στην περιφέρεια τους), αλλά τα άλλα παιδιά δεν είχαν ανάμειξη με την πολιτική, ακόμη και σε εκείνη την εποχή των αναταράξεων.
Παρακάλεσα τον Γιάννη να μου δανείσει το ηλεκτρόφωνο του για λίγο καιρό. Γενναιόδωρος αυτός μου το έδωσε. Τον έμαθα απ έξω τον δίσκο. Και τον Γενάρη του 65 που πήγα φαντάρος, στις στιγμές της μοναξιάς, τραγουδούσα κάποια τραγούδια του, χωρίς τον κίνδυνο να καταλάβει κανείς ότι ήταν του Θεοδωράκη, γιατί το έργο δεν ήταν γνωστό ακόμη. Τον δίσκο τον έχω ακόμη. Διπλός , ζυγίζει αρκετά. Φθαρμένος από τα πολλά παιξίματα, με γεμίζει νοσταλγία για τους φίλους, για την λαχτάρα ,την ερωτική σχεδόν, ανάμεικτη με ένα πάθος, ακαθόριστο, για κάτι που έρχεται (δεν ήλθε ποτέ) και μετά ο στρατός με την κατάθλιψη που τον συνοδεύει. Τα χρόνια που ακολούθησαν ήταν πολύ δύσκολα, αλλά το "άξιον εστί" ήταν πάντοτε μια μουσική παρηγοριά.
Σόλων Σαρακενίδης
https://www.youtube.com/watch?v=XyaTOPahl14
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου