Και ενώ στην κεντρική πολιτική σκηνή ανεβαίνει μια οπερέτα-μπούφα, με πρωταγωνιστές που δεν "τα λένε", άχρωμοι, μερικοί με τις 200 λέξεις τους, άλλοι με περισσότερες αλλά κενές περιεχομένου, στις δικές μας περιφερειακές σκηνές ακόμη κάνουμε πρόβες. Και εδώ οι ηθοποιοί δεν φαίνονται να έχουν και πολύ ταλέντο (πλην ελαχίστων, αλλά εξαιρέσεων) και οι επίδοξοι σκηνοθέτες, προσπαθούν να ανεβάσουν το έργο δια της διαβολής των αντίπαλων ηθοποιών, χωρίς οι ίδιοι να έχουν ιδέα για το τι πρέπει να παιχθεί ή το αγνοούν επιδεικτικά, γιατί έτσι βολεύονταν τόσα χρόνια. Συγγνώμην Πιραντέλο, αλλά το "απόψε αυτοσχεδιάζουμε", εξαιρετικό έργο, εδώ έχει μόνο κακέκτυπα.
Και εξηγούμαι: Μέχρι στιγμής ο δρόμος προς τις δημοτικές εκλογές είναι σπαρμένος με ...ονόματα και με καλές προθέσεις. Τα κουτσομπολιά και η διαβολή ακολουθούν. Όμως όλα αυτά δεν οδηγούν πουθενά. Η ανταλλαγή πυρών πάνω από ένα πεδίο που ζητά απαντήσεις στα προβλήματα του, δεν βοηθά κανέναν. Και κυρίως τους πολίτες που πρέπει να αποφασίσουν. Αυτός ο τρόπος "αντιπαράθεσης" είναι η κλασσική μέθοδο ψηφοθηρίας των κολλητών, των ευνοημένων, του Δροσερού και όλων των σχετικών μεθόδων. Πρέπει να ανοίξει η συζήτηση για το τι θέλει και τι χρειάζεται η πόλη και η περιφέρεια της.
Υπάρχουν δύο τύποι προβλημάτων, ανάλογα με την διαδικασία λύσης τους. Αυτά που δεν θέλουν χρήματα (ή πολύ λίγα) και αυτά που χρειάζονται ευρύτερους και μακροχρόνιους σχεδιασμούς και κυρίως χρηματοδότηση. Για τα δεύτερα-πέρα από την κεντρική επιχορήγηση με τα διάφορα προγράμματα-πρέπει ο νέος δήμος να ανακαλύψει νέους, ίδιους πόρους. Να απαλλαγεί πρώτα από τα φορτία του παρελθόντος (επιχειρήσεις-φαντάσματα ή τελείως αποτυχημένες, πάρκινγκ ημετέρων) και να φροντίσει να εισπράξει αυτά που πρέπει.
Στα πρώτα περιλαμβάνεται μια σωστή κυκλοφοριακή διευθέτηση της πόλης. (Εμμένω σε αυτό το ζήτημα, διότι είμαι πεισμένος ότι η λύση του θα βοηθήσει πολλαπλά την πόλη...επιχειρηματικά, τουριστικά, περιβαλλοντικά). Υπήρχε, νομίζω, μια μελέτη-γεφύρι της Άρτας -από το πανεπιστήμιο. Δεν ξέρω τις προτάσεις της, αλλά με βάση αυτήν , ίσως, πρέπει να ανοίξει η συζήτηση τώρα, ώστε οι αποφάσεις που πρέπει να παρθούν να είναι έτοιμες από την καινούρια χρονιά. Σ αυτό το κομμάτι περιλαμβάνεται και η παλιά πόλη. Η παλιά Ξάνθη είναι ένα μεγάλο πλεονέκτημα για όλους μας, που καταφέραμε να το μετατρέψουμε σε μειονέκτημα και πόλο αντιδικίας. Όταν η δημοτική αρχή δεν έχει μια σταθερή θέση για το εξαιρετικό αυτό κομμάτι της πόλης μας (και αυτό ισχύει διαχρονικά, γιατί δυστυχώς ποτέ δεν ήταν επιλογή των Ξανθιωτών η διατήρηση του, επιβλήθηκε ευτυχώς από τα πάνω, όσο και αν κόπτονται για το αντίθετο διάφοροι σήμερα),με τις ανακόλουθες αποφάσεις της, οδήγησε σε μια κατάσταση που δεν είναι ούτε προς την μια, ούτε προς την άλλη κατεύθυνση.Η παλιότερη επιθυμία ενίων κατοίκων της περιοχής να κτίσουν και εκεί πολυκατοικίες ευτυχώς δεν ευοδώθηκε. Σήμερα πρέπει να αντιμετωπισθεί με διαφορετικό τρόπο η χρήση της. Ήπια επιχειρηματικότητα εντός της, σεβασμός στους κατοίκους που μένουν εκεί , απαγόρευση κυκλοφορίας (θυμάμαι την "μπλε ζώνη" όπου ολόκληρο το κέντρο του Στρασβούργου ήταν απαγορευμένο για την κυκλοφορία του ΙΧ και το γυρνούσες με ηλεκτρικό τρενάκι),αναδιαμόρφωση και σωστή οργάνωση των "γιορτών παλιάς πόλης" που έχουν ξεστρατίσει.
Με την πολεοδομική ισοπέδωση της χώρας, αυτή η διαφορετική οικιστική εικόνα, όσο θα περνάει ο καιρός θα γίνεται και πιο ελκυστική, όχι μόνο για ντόπιους αλλά και για ξένους τουρίστες. Πρέπει να γίνει σοβαρή προσπάθεια για την παλιά πόλη. Να γίνει ένας τόπος αναπόλησης, ξεκούρασης, αναψυχής και ιστορίας. Δεν χρειάζονται λεφτά γι αυτό. Μεράκι και ειλικρινής αγάπη μόνο. Και όχι πολιτικά τερτίπια. Θα επανέλθω.
Σ.Σαρακενίδης
Τόσα χρόνια ζω σ αυτήν την πόλη, (με μια διακοπή 61-74). Η Ξάνθη της πρώτης περιόδου, ένα σερνάμενο βαλκανικό χωριό, μιας μεταπεριόδου ανάπτυξης, που χάρις στον καπνό είχε δημιουργήσει τους κλασσικούς ταξικούς διαχωρισμούς. Μια αστική τάξη ακμάζουσα και αριστοκρατική, φτιασιδωμένη με ευρωπαϊκή πούδρα πάνω στο μελαχρινό της δέρμα, ακκιζόμενη, αφήνοντας το πολεοδομικό της αποτύπωμα, που σήμερα-ανακατεμένο με το ανατολικό υπόβαθρο της πόλης-το ονομάζουμε "παλιά Ξάνθη".
Και από την άλλη η μάζα των καπνεργατών, όχι τόσο επαναστατική-ίσως λόγω και της ανάμειξης του μειονοτικού στοιχείου που δεν διακρίνεται σ αυτόν τον τομέα-έδωσε τους αγώνες της στα πλαίσια μιας αριστεράς, ως θρησκευτικής σέχτας περισσότερο κατανοητής, παρά ως πολιτικό μόρφωμα. Οι άνθρωποι διέγραψαν ηρωική πορεία, αναγκάστηκαν πολλοί απ αυτούς σε υπερορία και άλλοι στην εσωτερική ξενιτιά. Το τέλος της δεκαετίας του 50 και οι αρχές του 60 ήταν οι χρονικές περίοδοι της μεγάλης φυγής.
Το 1974 την βρήκε σαστισμένη και απορούσα, χωρίς σχέδιο και χωρίς μέριμνα μπροστά στις μεγάλες αλλαγές που έρχονταν με χλαπαταγή. Δεν μπόρεσε να αντισταθεί στους "πειρασμούς" και παραδόθηκε αμαχητί. Ευτυχώς όχι ολόκληρη. Κράτησε σχεδόν ανέπαφο ότι "πολυτιμώτερον είχε", παρ όλους τους επίδοξους βιαστές. Το παλιό της κομμάτι που σήμερα έχει μετατραπεί σε μήλον της έριδος, καρπός που πρέπει επί τέλους να αποδώσει τους δικούς του, ως οφείλει σε μια διαδικασία διαρκούς εξέλιξης. Οι υποψήφιοι δήμαρχοι με στερεότυπα προσπαθούν να δώσουν απαντήσεις. Να δούμε τι θα πει και η ζωή.
Η Ξάνθη όμως είναι μια όμορφη πόλη, παρ όλα αυτά. Οσο και αν γκρινιάζουμε μερικές φορές. Οσο και αν η σαραντάχρονη αδιάφορη, χωρίς φαντασία, διεκπεραιωτική και ζορισμένη μέσα στους κομματικούς κορσέδες της , δημοτική αρχή, δεν επέτρεψε βελτιώσεις και σημαντικές αλλαγές που ήταν-και είναι- αναγκαίες. Είτε στο διοικητικό καθαρά επίπεδο. Στην διευκόλυνση δηλ, των συναλλαγών των πολιτών μαζί της, είτε στο επίπεδο της διαβίωσης των ανθρώπων, ξεκινώντας απ αυτούς που έχουν την μεγαλύτερη ανάγκη (γέροντες, ΑμΕΑ, παιδιά). Την έχει μετατρέψει σε μια πόλη που κυριαρχεί το αυτοκίνητο, η πολεοδομική ανακατωσούρα, η έλλειψη σεβασμού σε κάθε τι δημόσιο, η βρωμιά, που σε συνδυασμό με τον καθωσπρεπισμό, δίνει ένα γελοίο αποτέλεσμα.
Είναι καιρός να αλλάξουν όλα αυτά. Με μια καθυστέρηση. Σε δύσκολες συνθήκες. Με την κρίση πάνω από το κεφάλι μας και με συμπολίτες που δυσκολεύονται. Ολα αυτά πρέπει να γίνουν φροντίδα του Δήμου. Πολλή και δύσκολη δουλειά.
Αλλά εδώ ζούμε. Εδώ πρέπει να ζήσουμε. Είναι ωραίος ο τόπος μας. Ας τον αγαπήσουμε πραγματικά. Η διάρκεια του αρραβώνα (και του στρίβειν δι αυτού) τελείωσε. Είναι καιρός κάποιος να το πάρει το κορίτσι. Ας το φροντίσουμε όλοι μας, ως συνεπείς και με σεβασμό στις παραδόσεις, κουμπάροι.
Σ.Σαρακενίδης
Οι εθνικισμοί δεν ήταν ποτέ φανατικοί των δικαιωμάτων. Νόμιζαν ότι αυτά προέρχονται από μια καταγωγή, μια αδιατάραχτη εθνοτική πορεία, που έχει αναλλοίωτα χαρακτηριστικά και όποιος δεν τα αποδέχεται (ακόμη και αν έχει έλθει ο κόσμος ανάποδα εν τω μεταξύ), είναι εξοβελητέος, προδότης, μητραλίας.
Επαναλαμβάνεται αυτή η ιστορία και τώρα, αλλά τα χαρακτηριστικά της φάρσας είναι πλέον πολύ έντονα, όσο και να φτιασιδώνεται σε κοσμοπολίτικο έργο. Στην Θράκη αυτοί οι εθνικισμοί, χρόνια τώρα, συναντώνται στα μαρμαρένια αλώνια της μειονότητας και δίνουν μάχες ή σκιαμαχούν, ανοίγοντας δουλειές για αρκετό κόσμο είναι η αλήθεια κατά καιρούς, αν και τον τελευταίο καιρό υπάρχει και σ αυτόν τον τομέα ανεργία.
Κάθε φορά λοιπόν που ο "δικός" μας υποχωρούσε απέναντι σε αυτονόητα δικαιώματα που έπρεπε να παραχωρηθούν από την προσαρμοσμένη (εκούσα-άκουσα) στις συνθήκες κρατική πολιτική, απέναντι συνολικά στην μειονότητα (μπάρες, άδειες οδήγησης, αγορά κατοικίας, άρθρο 19), έφερνε σε αντιστάθμισμα στο τραπέζι τις λεγόμενες ιδιαιτερότητες της. Θυμόταν ότι υπήρχαν Πομάκοι και Ρομά εντός της (πλην των τουρκογενών, όπως τους λένε κατ΄ευφημισμόν). Το ότι αυτές οι κατηγορίες είχαν ιδιαίτερα προβλήματα δεν ενδιέφερε και τόσο, αλλά λίγο με το λεξικό μιας προφορικής γλώσσας που προσπαθούσαν να μετατρέψουν με ταχύρρυθμα μαθήματα σε γραπτή, κάτι με τις προεκλογικές βενζίνες, συντηρούσαν μια "επαφή" μαζί τους.
Οι τσιγγάνοι της Ξάνθης ζουν σε γκέτο ουσιαστικά, έχουν μικρή επαφή με την πόλη και αυτή κυρίως οφείλεται στην δουλειά ηρωικών δασκάλων της περιοχής και σε ένα κέντρο κοινωνικής μέριμνας του Δήμου, που και οι δύο κάνουν ότι μπορούν. Κατ΄επέκταση και εξ αιτίας της εγκατάλειψης τους, έχουν αναπτύξει περιθωριακά χαρακτηριστικά, μία έρπουσα εγκληματικότητα και είναι οι "συνήθεις ύποπτοι" κάθε πράξης που αντιβαίνει στον νόμο στην περιοχή.
Την κ. Σουλεϋμάν δεν την γνωρίζω προσωπικά. Είχα διαβάσει πριν πολύ καιρό μια επιστολή που απέστειλε στον κ. Καρατζαφέρη του ΛΑΟΣ για βοήθεια και προβολή των προβλημάτων των συμπολιτών της. Δεν ξέρω τις υπόλοιπες διασυνδέσεις της (αν έχει) και δεν με ενδιαφέρουν. Εκείνο που έχει σημασία είναι ότι ένα ζήτημα καθαρά ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ανθρώπων (συμπολιτών μας) που ζητούν ίσα δικαιώματα με τους υπόλοιπους, μετατράπηκε σε πεδίο διαμάχης ακατανόητων εθνικισμών. Και το πασπαρτού Προξενείο που "λύνει" όλα τα προβλήματα αποτελώντας έτσι το βολικό ανάχωμα κάθε κρατικής αδιαφορίας και αβλεψίας, βυσσοδομεί και αυτό κατά καιρούς εκμεταλλευόμενο το κενό που χάσκει.
Η υποψηφιότητα στο ψηφοδέλτιο του Συριζα σήκωσε και πάλι την γνωστή σκόνη των αθηναϊκών καναλιών και των απορούντων δημοσιογράφων που βλέπουν την Θράκη σαν μια ιδιότυπη Χαβάη. Είναι μια περιοχή με δικά της προβλήματα, που όσο λύνονται,τόσο βελτιώνεται η κατάσταση. Αλλος δρόμος δεν υπάρχει. Τα μαρμαρένια αλώνια μετατρέπονται σιγά-σιγά σε γόνιμο έδαφος. Από το 1974 αργά και βασανιστικά κερδίζουμε μέτρο μέτρο την ισονομία και την προσέγγιση. Η μεγάλη διαδήλωση απέναντι στην μισαλλοδοξία της χ.α., με την συμμετοχή όλων μας, ήταν μια μεγάλη κατάκτηση. Αυτός είναι ο δρόμος που δείχνει η ζωή.
Τώρα είναι η σειρά των Ρομά. Δήμος και πολιτεία πρέπει να απασχοληθούν σοβαρά με τα προβλήματα τους. Και ας αφήσουμε όλοι τις βαρύγδουπες αναλύσεις. Με αφορμή ένα πρόσωπο, που οφείλουμε να αναγνωρίσουμε την γενναιότητα του, να συγκροτήσει σύλλογο γυναικών στην περιοχή αυτή και να καταλάβουμε και να συγχωρήσουμε τα όποια λάθη έκανε.
Αν είναι να βάλουν την πέτρα της κατακραυγής οι αναμάρτητοι δεν θα μαζευτούν και πολλές πέτρες.
Σ.Σαρακενίδης
Οι εθνικισμοί δεν ήταν ποτέ φανατικοί των δικαιωμάτων. Νόμιζαν ότι αυτά προέρχονται από μια καταγωγή, μια αδιατάραχτη εθνοτική πορεία, που έχει αναλλοίωτα χαρακτηριστικά και όποιος δεν τα αποδέχεται (ακόμη και αν έχει έλθει ο κόσμος ανάποδα εν τω μεταξύ), είναι εξοβελητέος, προδότης, μητραλίας.
Επαναλαμβάνεται αυτή η ιστορία και τώρα, αλλά τα χαρακτηριστικά της φάρσας είναι πλέον πολύ έντονα, όσο και να φτιασιδώνεται σε κοσμοπολίτικο έργο. Στην Θράκη αυτοί οι εθνικισμοί, χρόνια τώρα, συναντώνται στα μαρμαρένια αλώνια της μειονότητας και δίνουν μάχες ή σκιαμαχούν, ανοίγοντας δουλειές για αρκετό κόσμο είναι η αλήθεια κατά καιρούς, αν και τον τελευταίο καιρό υπάρχει και σ αυτόν τον τομέα ανεργία.
Κάθε φορά λοιπόν που ο "δικός" μας υποχωρούσε απέναντι σε αυτονόητα δικαιώματα που έπρεπε να παραχωρηθούν από την προσαρμοσμένη (εκούσα-άκουσα) στις συνθήκες κρατική πολιτική, απέναντι συνολικά στην μειονότητα (μπάρες, άδειες οδήγησης, αγορά κατοικίας, άρθρο 19), έφερνε σε αντιστάθμισμα στο τραπέζι τις λεγόμενες ιδιαιτερότητες της. Θυμόταν ότι υπήρχαν Πομάκοι και Ρομά εντός της (πλην των τουρκογενών, όπως τους λένε κατ΄ευφημισμόν). Το ότι αυτές οι κατηγορίες είχαν ιδιαίτερα προβλήματα δεν ενδιέφερε και τόσο, αλλά λίγο με το λεξικό μιας προφορικής γλώσσας που προσπαθούσαν να μετατρέψουν με ταχύρρυθμα μαθήματα σε γραπτή, κάτι με τις προεκλογικές βενζίνες, συντηρούσαν μια "επαφή" μαζί τους.
Οι τσιγγάνοι της Ξάνθης ζουν σε γκέτο ουσιαστικά, έχουν μικρή επαφή με την πόλη και αυτή κυρίως οφείλεται στην δουλειά ηρωικών δασκάλων της περιοχής και σε ένα κέντρο κοινωνικής μέριμνας του Δήμου, που και οι δύο κάνουν ότι μπορούν. Κατ΄επέκταση και εξ αιτίας της εγκατάλειψης τους, έχουν αναπτύξει περιθωριακά χαρακτηριστικά, μία έρπουσα εγκληματικότητα και είναι οι "συνήθεις ύποπτοι" κάθε πράξης που αντιβαίνει στον νόμο στην περιοχή.
Την κ. Σουλεϋμάν δεν την γνωρίζω προσωπικά. Είχα διαβάσει πριν πολύ καιρό μια επιστολή που απέστειλε στον κ. Καρατζαφέρη του ΛΑΟΣ για βοήθεια και προβολή των προβλημάτων των συμπολιτών της. Δεν ξέρω τις υπόλοιπες διασυνδέσεις της (αν έχει) και δεν με ενδιαφέρουν. Εκείνο που έχει σημασία είναι ότι ένα ζήτημα καθαρά ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ανθρώπων (συμπολιτών μας) που ζητούν ίσα δικαιώματα με τους υπόλοιπους, μετατράπηκε σε πεδίο διαμάχης ακατανόητων εθνικισμών. Και το πασπαρτού Προξενείο που "λύνει" όλα τα προβλήματα αποτελώντας έτσι το βολικό ανάχωμα κάθε κρατικής αδιαφορίας και αβλεψίας, βυσσοδομεί και αυτό κατά καιρούς εκμεταλλευόμενο το κενό που χάσκει.
Η υποψηφιότητα στο ψηφοδέλτιο του Συριζα σήκωσε και πάλι την γνωστή σκόνη των αθηναϊκών καναλιών και των απορούντων δημοσιογράφων που βλέπουν την Θράκη σαν μια ιδιότυπη Χαβάη. Είναι μια περιοχή με δικά της προβλήματα, που όσο λύνονται,τόσο βελτιώνεται η κατάσταση. Αλλος δρόμος δεν υπάρχει. Τα μαρμαρένια αλώνια μετατρέπονται σιγά-σιγά σε γόνιμο έδαφος. Από το 1974 αργά και βασανιστικά κερδίζουμε μέτρο μέτρο την ισονομία και την προσέγγιση. Η μεγάλη διαδήλωση απέναντι στην μισαλλοδοξία της χ.α., με την συμμετοχή όλων μας, ήταν μια μεγάλη κατάκτηση. Αυτός είναι ο δρόμος που δείχνει η ζωή.
Τώρα είναι η σειρά των Ρομά. Δήμος και πολιτεία πρέπει να απασχοληθούν σοβαρά με τα προβλήματα τους. Και ας αφήσουμε όλοι τις βαρύγδουπες αναλύσεις. Με αφορμή ένα πρόσωπο, που οφείλουμε να αναγνωρίσουμε την γενναιότητα του, να συγκροτήσει σύλλογο γυναικών στην περιοχή αυτή και να καταλάβουμε και να συγχωρήσουμε τα όποια λάθη έκανε.
Αν είναι να βάλουν την πέτρα της κατακραυγής οι αναμάρτητοι δεν θα μαζευτούν και πολλές πέτρες.
Σ.Σαρακενίδης
Ο επιτάφιος ως ντεκόρ του πρώτου (ανεκπλήρωτου) έρωτα, με σάουντρακ το "ω γλυκύ μου έαρ" στις γειτονιές της τότε Ξάνθης, πάνω στους χωμάτινους δρόμους της γειτονιάς μας, αφού τελείωνε η βάρδια στο λυπητερό χτύπημα της καμπάνας, με το μακρύ σκοινί (ο Ρίτσος δεν διδάσκονταν στα σχολεία τότε, τον είχαν ακόμη στα ξερονήσια), είναι κάτι που ξανάρχεται αυτές τις μέρες, με τις μυρουδιές, τους ήχους και την μακρινή ηχώ του παρελθόντος.
Η αγωνία τότε δεν ήταν ούτε για την αναμενόμενη (και σίγουρη) ανάσταση,κάτι σαν επαναλαμβανόμενη λαϊκή-απογευματινή, ούτε για τα τσουρέκια της μαμάς που τα φιλούσε σαν Κέρβερος,στην πιο απόμακρη και δροσερή γωνιά του σπιτιού (τα αμύγδαλα πάντως δεν την γλίτωναν) , ούτε αν με το κερί θα έκαιγες τον μπροστινό σου (ας πρόσεχε), ούτε αν θα εξοικονομούσες κανένα τριάρι για τον σινεμά.
Αλλά έψαχνες μέσα στο σκούρο πλήθος με στίγματα φωτός,που ακολουθούσε το λουλουδένιο ομοίωμα, με αδιάκοπο καρδιοχτύπι και με έναν περίεργο πόνο κάπου εκεί στον σπλήνα (αυτό αργότερα, όταν μάθαμε λίγη ανατομία, τότε νόμιζα ότι ήταν κάτι που έλιωνε μέσα μου), να ψάχνεις μια σιλουέτα, για να κρατήσεις το περίγραμμα της στον νου σου. Αυτό μόνο. Μια σιλουέτα, τίποτα περισσότερο. Και όταν ο επιτάφιος ξαναγύριζε στην εκκλησία, η ελπίδα για κάποια ανάσταση και μείωση του πόνου σου, έπαιρνε τέλος. Είχε πεθάνει εκεί. Τελευταία.
Σ.Σ.
Εδώ και χρόνια ζω σε χωριό. Με μεγάλη αυλή, καλλιεργώ λίγα λαχανικά και φροντίζω (λέμε τώρα) μερικά δέντρα. Η γη και η φροντίδα της σε φέρνει πιο κοντά σε μερικές βασικές αξίες, όπως είναι η παρακολούθηση του καιρού (σήμερα υπάρχουν άπειρα μέσα γι αυτό), ώστε να φροντίζεις π.χ. τα ποτίσματα σου και να μην κάνεις, όπως ο γείτονας μου με τα πολλά στρέμματα, που πότιζε 3 μέρες συνέχεια, χωρίς να μπει στον κόπο να ενημερωθεί ότι έρχονται βροχές. Τώρα δεν μπορεί να μπει στο χωράφι μέχρι να τραβηχτούν τα νερά και ξόδεψε ένα σωρό πετρέλαιο και εργατοώρες.
Τα λέω αυτά, γιατί στην μικρή μας οικιακή οικονομία μπορούμε να κάνουμε πολλά πράγματα, ώστε να βοηθήσουμε το σύνολο, αλλά κυρίως την δική μας τσέπη. Και θα αναφερθώ στα απορρίμματα , στα σκουπίδια. Και θα ξεκινήσω από τα απλά. Έχω μετρήσει (εξαρτάται βέβαια και από τον τρόπο διατροφής), ότι ένα μεγάλο ποσοστό των σκουπιδιών μας είναι οργανικά (φλούδες φρούτων και λαχανικών κυρίως), ίσως να φθάνει και να ξεπερνά το 50%. Αυτά λοιπόν έπαψα να τα πηγαίνω στους κάδους. Οργάνωσα λάκκους όπου τα θάβω με χώμα και δημιουργήσαμε παρτέρια που πάνω τους ήδη ανθίζουν τα πρώτα λουλούδια. Δυστυχώς δεν βλέπω να κάνουν το ίδιο οι γείτονες. Τα απορριμματοφόρα αυτοκίνητα περνούν από δω μια φορά την εβδομάδα. Υπάρχει εβδομάδα που δεν πήγα ούτε μια φορά στον κάδο.
Αυτή η κομποστοποίηση, άκουσα , ότι εφαρμόζεται σε αρκετούς δήμους στην Ελλάδα και σε μεγαλύτερη κλίμακα στην Κύπρο, σε διάφορες παραλλαγές. Στην Λευκωσία μεγάλο ξενοδοχείο-εστιατόριο , που προμηθεύτηκε ανάλογη συσκευή, έδωσε στοιχεία ετήσιας συγκέντρωσης απορριμμάτων πριν και μετά. Πριν 100, μετά 2! Σε όλα τα σημεία που προσφέρεται φαγητό έχουν τοποθετηθεί, είτε από τους ιδιώτες είτε από τους δήμους μεγαλύτερες (και πιο ακριβές) ανάλογες συσκευές. Η ωφέλεια των δήμων είναι τεράστια, διότι τα περισσότερα χρήματα ξοδεύονται στην συλλογή και μεταφορά των σκουπιδιών. Σε πόλεις της κλίμακας της Ξάνθης είναι δύσκολο να απαιτήσουμε από τους ιδιοκτήτες των περίπου 600 σημείων όλων των μορφών διατροφικής εξυπηρέτησης που υπάρχουν να κάνουν το ίδιο, διότι μια τέτοια συσκευή κοστίζει γύρω στα 25.000 ευρώ, αλλά θα μπορούσε ο Δήμος , εξετάζοντας τα οικονομικά στοιχεία, να τοποθετήσει ένα ή δύο τέτοια (γύρω στις 150.000 το ένα ). Το προϊόν της κομποστοποίησης είναι χώμα, που φυσικά θα χρησιμοποιηθεί για τους ελεύθερους χώρους , πάρκα κ.λ.π. Συνήθως παρατηρείται μια μικρή αντίδραση των περιοίκων τέτοιων χώρων, αλλά η απάντηση είναι αν προτιμούν την κοπριά. Είναι μια μικρή δυσκολία που με συζήτηση ξεπερνιέται.
Αυτή η εφαρμογή , που απαιτεί την συνεργασία επιχειρηματιών-προς τους οποίους βεβαίως πρέπει να δοθούν οικονομικά κίνητρα, απαλλαγές από φόρους ή και επιδότηση ακόμη-είναι ευκολότερη από την κλασσική ανακύκλωση που απαιτεί την συνεργασία όλων των κατοίκων μιας περιοχής. Και αυτή βεβαίως δεν πρέπει να εγκαταλειφθεί, αλλά θέλει περισσότερο χρόνο, επιμονή και υπομονή. Υπάρχει, φαντάζομαι, ένας αρκετά μεγάλος αριθμός πολιτών που είναι διατεθειμένος να συνεργασθεί. Πρέπει να τους "εκμεταλλευθούμε" . Κίνητρα και σ αυτούς-γιατί όχι-οικονομικά εννοώ. Μια, κάποια, μείωση στα δημοτικά τέλη. Είναι και μια διαδικασία που μετατρέπει τον κάτοικο μιας πόλης σε συμμέτοχο της καλής λειτουργίας της.
Είναι ένα ακόμη πρόβλημα της καθημερινότητας μας που πρέπει να λυθεί. Πριμοδοτεί την εικόνα της πόλης, τον τουρισμό της, τον πολιτισμό της. Φέρνει και χρήμα. Είναι ο κατάλληλος καιρός να προσπαθήσουμε.
ΥΓ Δεν ισχυρίζομαι ότι είμαι ειδικός στο θέμα. Διαβάζω και παρακολουθώ τι γίνεται αλλού. Ετσι απλά.
Σ.Σαρακενίδης
